Truyền thuyết và lịch sử về Nhật Bản

Truyền thuyết về Nhật Bản
Theo thần thoại Nhật Bản trong Cổ Sự Kí (Kojiki- 古事記) viết vào đầu thế kỷ thứ 8, thuở ban sơ, vũ trụ chưa có hình thù. Có tới tám trăm vạn thần linh, sống ở trên Cánh Đồng Trời, từ đó nhìn xuống chỉ thấy bóng tối, sương mù và nước. Hai vị thần trong tuổi thanh xuân là chàng Izanagi và nàng Izanami nhận nhiệm vụ “làm cho mặt đất đi theo đời sống mà sinh sôi nẩy nở”. Họ bước qua Thiên Phù Kiều, là chiếc cầu nối trời và đất, “quậy sóng” cho kết đọng lại thành đảo Onogoro và xuống đó, đây là sáng tạo đầu tiên của họ. Họ bắt tay dựng trụ trời và xây nhà trên quê hương mới.

Rồi hai vị thần trẻ quên mình là thần linh, sống như con người, kết hôn với nhau sinh “con” đầy đàn… Trong lúc Izanagi đang rửa mặt, thì bỗng nhiên từ mắt trái sinh ra Thiên Chiếu Đại Thần (Amaterasu Omikami -天照大神), nữ thần của nhan sắc và ánh sáng tượng trưng cho phụ nữ Nhật Bản) và từ mắt phải sinh ra Thần Mặt Trăng (Tsukiyom -月読命). Sau đó là Thần Bão (Susanoo- 素戔嗚尊) từ mũi của mình.

Sau đó, nữ thần Mặt Trời phái cháu trai của mình là Ninigi giáng thế, chinh phục vùng Izumo. Ninigi gặp và lấy con gái xinh đẹp của thần Oyamatsumi, sinh ra hai con trai là Hoderi và Hoori. Hoori sau lấy công chúa Thủy cung Toyotama sinh được một con trai. Người con trai này lấy em gái của Toyotama sinh ra bốn hoàng tử, họ chinh phục xứ Đại Hòa (Yamato -大和). Sau khi các anh chết, hoàng tử út lên ngôi xưng là Thiên Hoàng Thần Vũ (Jinmu- 神武), đó là Thiên Hoàng đầu tiên gọi là Hoàng Kỷ (kỷ nguyên Thiên Hoàng), cai trị xứ Yamato, tức Nhật Bản, từ năm 660 TCN và truyền tới nay là 125 đời.

Nước Nhật Bản được hình thành từ rất lâu đời, muộn nhất vào khoảng 660 năm TCN. Thế kỉ 7 – 8 SCN, nhà nước phong kiến được thiết lập. Từ cuối thế kỉ 12 đến giữa thế kỉ 19, nhóm quân phiệt Sôgun (Shōgun) nắm giữ chính quyền. Cuộc Duy Tân dưới thời vua Minh Trị (Meiji Tennô) từ 1867 -68 đã tạo điều kiện phát triển theo chiều hướng tư bản chủ nghĩa và đế quốc chủ nghĩa, NB bắt đầu bành trướng. Từ 1894 – 95, đã tấn công cướp bóc Trung Quốc (cuối đời nhà Thanh). Năm 1904 – 05, chiến tranh với Nga. Năm 1910, sáp nhập Triều Tiên vào đế quốc Nhật Bản. Năm 1931, chiếm Mãn Châu (Manchuria). Năm 1937, đánh Trung Quốc (Trung Hoa dân quốc). Từ 7.12.1941, sau trận đánh Trân Châu Cảng (Pearl Harbor), mở rộng chiến tranh ra Đông Nam á và Thái Bình Dương. Năm 1943, bị Mĩ và đồng minh phản công. Ngày 6.8.1945, Mỹ ném quả bom nguyên tử đầu tiên xuống Hirôsima, ngày 9.8.1945, Mỹ ném quả bom thứ hai xuống Nagaxaki (Nagasaki). Ngày 8.8.1945, Liên Xô tham chiến, đánh tan đội quân Quan Đông của NB. Nhật Bản tuyên bố đầu hàng vào ngày 14.8.1945 và ngày 2.9.1945, kí văn bản đầu hàng vô điều kiện, Mỹ đưa quân vào chiếm đóng. Ngày 8.9.1951, kí Hoà ước Xan Franxixcô (San Francisco), sau đó Mỹ rút quân (trừ một số căn cứ còn lại cho đến ngày nay).

Lịch sử Nhật Bản được phân chia thành các thời kì chính sau đây :

*Thời đồ đá cũ :15.000 năm đến 5.000 năm trước CN

*Thằng Văn Thời đại (Jomon -縄文時代): thời đồ gốm – 5.000 năm đến 200 năm trước CN

*Di Sinh Thời đại (Yayoi 弥生時代) : 200 năm trước CN đến năm 200 CN
Cổ Phần Thời đại (Kofun 古墳時代), thời văn hoá “Gò mộ cổ” – cuối thế kỷ thứ 3 đến cuối thế kỷ thứ 6

*Phi Điểu Thời đại (Asuka 飛鳥時代) : Cuối thế kỷ thứ 6 đến đầu thế kỷ thứ 8

*Nại Lương Thời đại (Nara 奈良時代) : Đầu thế kỷ thứ 8 đến cuối thế kỷ thứ 8

*Nhật Bản thời trung cổ:

Thời kì này, kinh đô được chuyển đến Heian và kéo dài gần 4 thế kỉ. Sau đó, chế độ Mạc Phủ (shogun) hình thành rồi dẫn tới các cuộc cát cứ của các Sứ Quân và Võ sĩ (samurai), gọi là thời Chiến Quốc. Các thời kì chính bao gồm:

*Bình An Thời đại (Heian -平安時代)

Đầu Heian – Cuối thế kỷ thứ 8 đến cuối thế kỷ thứ 9

Giữa Heian – Cuối thế kỷ thứ 9 đến cuối thế kỷ 11

Cuối Heian – Cuối thế kỷ 11 đến cuối thế kỷ 12

*Liêm Thương Thời đại (Kamakura -鎌倉時代) : Cuối thế kỷ 12 đến cuối thế kỷ 14

*Thất Đinh Thời đại (Muromachi- 室町時代) : Đầu thế kỷ 14 đến cuối thế kỷ 15

*Nhật Bản thời đụng độ với Phương Tây:

Thời kì này, Nhật Bản đã phải bắt đầu đụng độ với các thế lực Phương Tây và đạo Cơ Đốc. Năm 1603, Tokugawa lập Mạc Phủ, thống nhất đất nước. Các thời kì chính trong khoảng thời gian này gồm có:

An Thổ-Đào Sơn Thời đại (Azuchi-Momoyama 安土桃山時代) Cuối thế kỷ 15 đến hết thế kỷ 16

Giang Hộ Thời đại (Edo -江戸時代)

Đầu Edo – Đầu thế kỷ 17 đến đầu thế kỷ 18
Giữa Edo – Đầu thế kỷ 18 đến đầu thế kỷ 19
Cuối Edo – Đầu thế kỷ 19 đến cuối thế kỷ 19

Nhật Bản thời cải cách Minh Trị
Đây là thời Cận Đại của Nhật Bản gồm các niên đại sau:

Minh Trị Thời đại (Meiji 明治時代)
Đầu Minh Trị – Cuối thế kỷ 19
Cuối Minh Trị – Đầu thế kỷ 20

Nhật Bản thời chiến tranh

Hiệu quả của cuộc cải cách Minh Trị đã vô tình dẫn Nhật tới sự bành trướng về chủ nghĩa đế quốc thực dân. Cho tới trước khi chiến tranh kết thúc, thuộc địa của Nhật tại vùng Đông Á đã tăng gấp gần 5 lần diện tích quốc gia. Các thời kì chính bao gồm:

Đại Chính Thời đại (Taisho 大正時代) – Đầu thế kỷ 20
Chiêu Hòa Thời đại (Showa 昭和時代)
Đầu Showa – Đầu thế kỷ 20 đến giữa thế kỷ 20

Nhật Bản sau chiến tranh

Ngày 14 tháng 8 năm 1945, lần đầu tiên Nhật Hoàng lên tiếng kêu gọi đầu hàng vô điều kiện trên đài phát thanh. Chấm dứt một cuộc chiến làm cho hơn 50 triệu người thương vong trên toàn thế giới. Có hai niên đại trong thời kì này.

Cuối thời Showa – Giữa thế kỷ 20
Bình Thành Thời đại (Heisei 平成時代) – Cuối thế kỷ 20

Nguồn homekyoto.com